Cobra pose हे एक उत्कृष्ट योग आसन आहे, जे शतकानुशतके केले जात आहे. योगा या संकल्पनेचा जन्म भारतात झाला, भारतातून या जगभरात पसरल्या गेल्या. आज भारतासह अन्य राष्ट्रांमध्ये देखील योगा चे महत्व बघायला मिळते. या आसनामुळे अनेक शारीरिक आणि मानसिक फायदे मिळतात ज्याचा अनुभव सर्व स्तरावरील अभ्यासकांना घेता येतो.हे आसन सूर्यनमस्कार मालेतील आठव्या नंबर चे आसन आहे. हे अष्टांग योगातील आसन आहे.
योगविदयेतील अनेक आसनांपैकी आज आपण भुजंगासन म्हणजेच Cobra pose बघणार आहोत . हे आसन करण्यापूर्वी ही माहिती वाचल्यास तुम्हाला नक्कीच फायदा होऊ शकतो. चला तर जाणून घेऊ Cobra pose म्हणजे काय? आणि त्याचे फायदे पुढीलप्रमाणे
Table of Contents
Cobra pose म्हणजे काय?
कोब्रा पोज(Cobra pose), ज्याला संस्कृतमध्ये “भुजंगासन” म्हणतात, आणि इंग्लिश मध्ये “Cobra pose” असेही म्हणतात. भुजंगासनला विभागले असता भुजंग म्हणजे ‘नाग /साप’ किवा आणि आसन म्हणजे ‘मुद्रा’. हे आसन करताना शरीराचा आकार नागासारखा होतो म्हणून भुजंगासन किवा Cobra pose असेही म्हणतात. Cobra ही नागाची एक प्रजाती आहे.
Cobra pose करण्याची योग्य पद्धत
भुजंगासन हे सर्वात लोकप्रिय योगासनांपैकी एक आहे आणि ते सहसा पाठीची ताकद, लवचिकता आणि मुद्रा सुधारण्यात मदत करण्यासाठी वापरले जाते. हे क्लासिक पोझ शिकण्यास सोपे आहे आणि काही सोप्या चरणांसह घरी केले जाऊ शकते. कोब्रा पोज योग्यरित्या करण्यासाठी येथे काही टिपा आहेत:
- प्रथम योगा मॅटवर पोटावर सपाट(पालथे) झोपावे. तुमच्या हातांचे तळवे मांड्यांच्या जवळ ठेवावे, पायाचे घोटे एकमेकांना स्पर्श करत नाही ना याची खात्री करावी.
- हनुवटी जमिनीला टेकलेली असावी आणि श्वासोच्छवास नियमित चालू असावा.
- दोन्ही हात खांद्यांच्या बरोबरीत आणून तळवे जमिनीला टेकवावे.
- तुमच्या शरीराच्या वरच्या भागाचे संपूर्ण वजन तळव्यांवर टाका.
- त्यानंतर दीर्घ श्वास घेऊन डोके वर करा व पाठीच्या दिशेने वर करण्याचा प्रयत्न करा.या पोझमध्ये ओव्हरस्ट्रेच किंवा खूप जोरात ढकलण्याची खात्री करा.
- या स्थितीत असताना तुमच्या हातांची कोपर वकले नाहीत ना याची खात्री करा.
- तुमचे डोके मागच्या बाजूला ताणण्याचा प्रयत्न करा जेणेकरून तुमच्या शरीराचा आकार सापाच्या फणयाप्रमाणे दिसेल.
- कंबर आणि पायांनी जमिनीवर दाब वाढवण्याचा प्रयत्न करा जेणेकरून तुमचे पोट जमिनीला स्पर्श करत असल्याचे जानवेल.
- हे करत असताना श्वासाचा वेग सामान्य राहू द्या.
- ह्या स्थितीत 10-30 सेकंद राहू द्या,या आसनाच्या नियमित सरावामुळे तुम्ही दोन मिनिट पर्यन्त हे आसन करू शकता.
- पूर्वस्थितीत येण्यासाठी प्रथम कंबर आणि पाय यांमधला दाब कमी करून शरीर हलके करावे हातांवरचा दाब कमी करून शरीर जमिनीवर टेकवावे.
- नंतर शवासन या आसनात झोपून 2-3 मिनिटे पडून राहावे.
Cobra pose चे फायदे
भुजंगासन हे एक महत्त्वाची योगासन आहे जी शारीरिक आणि मानसिक दोन्ही प्रकारचे फायदे प्रदान करते. नियमित भुजंगासन केल्यास तुम्हाला पुढीलप्रमाणे फायदे होऊ शकतात.
♦ पाठीचा कणा मजबूत करणे.
♦ जसजसे शरीर हळुवारपणे हात वाढवून जमिनीवरून उचलले जाते, तसतसे ते स्नायूंच्या पाठीमागच्या शृंखला – पाठीमागे, एब्स आणि ग्लूट्समध्ये लवचिकता आणि ताकद वाढवण्यास मदत करते.
♦ हे आसन मणक्यामध्ये आणि मणक्यातून रक्ताभिसरण वाढवण्यास मदत करते, ज्यामुळे त्या भागातील कडकपणा कमी होण्यास मदत होते.
♦ आपल्या ट्रंकसह मुख्य स्नायू तसेच खांदे आणि छातीच्या स्नायूंना ताणून तुम्ही खोल श्वास घेण्याची क्षमता सुधारू शकता.
♦ पाठीचे, हाताचे आणि पोटाचे स्नायू बळकट होण्यास मदत होते.
♦ भुजंगासन तणाव पातळी कमी करण्यास आणि आत्मविश्वास वाढविण्यात देखील मदत करू शकते.
♦ सायटिका आणि अस्थमा असणाऱ्या अजारांपासून आराम मिळतो.
भिन्नता:
Cobra pose हे एक लोकप्रिय योग आसन आहे जे मणक्याला बळकट करण्यासाठी, छाती उघडण्यासाठी आणि शरीराला आराम देण्याच्या क्षमतेसाठी ओळखले जाते. योगाचे अभ्यासक, विशेषत: ज्यांना या आसनाचा अनुभव आहे, ते बदल करून त्यांच्या सरावात बदल करू शकतात. असे केल्याने पोझ अधिक सोयीस्कर बनविण्यात मदत होऊ शकते, एखाद्याची त्याबद्दलची समज अधिक सखोल होऊ शकते आणि त्याचे अधिक अन्वेषण करण्यास अनुमती मिळते.
Cobra pose मध्ये बदल करण्यामध्ये तुमचा हात जमिनीवर बसवणे किंवा हालचालीदरम्यान तुमच्या शरीराच्या वेगवेगळ्या भागांमध्ये जागरुकता आणण्यापासून काहीही समाविष्ट असू शकते. उदाहरणार्थ, तुमच्या पाठीच्या खालचा दाब कमी करण्यासाठी तुम्ही तुमच्या हाताखालील ब्लॉक वापरू शकता किंवा अतिरिक्त आव्हान जोडण्यासाठी कमानीत वर उचलताना तुमचे पाय आणि ग्लूट्स गुंतवून पहा.
Cobra pose करताना घ्यावयाची खबरदारी
हा एक लोकप्रिय योग व्यायाम आहे जो अनेक आरोग्य फायदे देतो, परंतु काही लोकांसाठी ते धोकादायक देखील असू शकते. सुरक्षितता सुनिश्चित करण्यासाठी आणि इजा टाळण्यासाठी, कोब्रा पोझशी संबंधित सावधगिरी आणि विरोधाभास समजून घेणे महत्वाचे आहे.
- ज्यांना पाठदुखी किंवा इतर समस्या आहेत त्यांनी कोब्रा पोजचा प्रयत्न करू नये कारण यामुळे त्यांची स्थिती बिघडू शकते.
- ज्या लोकांनी नुकतीच ओटीपोटाची शस्त्रक्रिया केली आहे त्यांनी पोटाच्या भागावर पडणाऱ्या दबावामुळे कोब्रा पोज टाळावे.
- हर्निया किंवा कार्पल टनेल सिंड्रोमने ग्रस्त असलेल्या लोकांसाठी देखील याची शिफारस केली जात नाही कारण कोब्रा पोझचा ताण त्या परिस्थितीला वाढवू शकतो.
- तुम्ही गरोदर असल्यास, उच्च रक्तदाब किंवा हृदयाच्या समस्या असल्यास, कृपया कोब्रा पोझ करण्यापूर्वी तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या
निष्कर्ष
Cobra pose चा नियमित सराव करणे हे एकूण आरोग्य आणि आरोग्य सुधारण्याचा एक उत्तम मार्ग असू शकतो. या सराव दरम्यान आपल्या शरीराचे ऐकणे महत्वाचे आहे; तुम्हाला कोणतीही वेदना किंवा अस्वस्थता जाणवल्यास, ताबडतोब थांबणे आणि पुढे जाणे चांगले कसे आहे याविषयी मार्गदर्शनासाठी डॉक्टर किंवा प्रमाणित योग प्रशिक्षकाचा सल्ला घेणे चांगले. नियमित सराव आणि संयमाने, तुम्ही लवकरच तुमच्या पाठीत सुधारित लवचिकता तसेच या अद्भुत योग आसनातून इतर शारीरिक फायदे प्राप्त कराल.पाठीचा कणा ताणणे, हृदयाचे केंद्र उघडणे आणि मुद्रा सुधारण्यात मदत करणे हे या पोझचे ध्येय आहे.
