Parivrtta Trikonasana

परिवृत्त त्रिकोनासन Parivrtta Trikonasana म्हणजे काय?

परिवृत्त त्रिकोनासन Parivrtta Trikonasana यालाच इंग्लिशमध्ये “Revolved Triangle pose” असे म्हंटले जाते. परिवृत्त त्रिकोनासनाचे विभाजन केले असता परिवृत्त म्हणजे ‘फिरवलेला किवा भोवती अगर मार्ग वळवलेला’ आणि त्रिकोणासान म्हणजे ‘त्रिकोणासान करत असताना आपल्या शरीराचा आकार गणितातील त्रिकोणासारखा होतो’ म्हणून या आसनाला त्रिकोणासान म्हंटले जाते.

उदरपोकळीच्या स्नायूंना टोन करणारी आणि संतुलन सुधारणारी ही उभी योगासने आहे. Parivrtta Trikonasana पोझमुळे तणाव कमी होतो आणि पचन सुधारते असेही म्हटले जाते.

पोझ करण्यासाठी, पाय एकत्र करून माउंटन पोझमध्ये सुरुवात करा. तुमचा डावा पाय सुमारे चार फूट मागे घ्या, नंतर तुमचा डावा पाय 90 अंश बाहेर फिरवा जेणेकरून तुमची बोटे डावीकडे निर्देशित होतील. तुमची उजवी टाच तुमच्या डाव्या पायाच्या कमानीसह संरेखित करा.

आपला उजवा गुडघा आपल्या उजव्या घोट्यावर वाकवा आणि आपला हात आपल्या उजव्या पायाच्या अगदी बाहेर जमिनीवर ठेवा. नंतर आपल्या डाव्या हाताने वर पोहोचा आणि आपल्या उजव्या मांडीच्या बाहेरील बाजूस गुंडाळा. दोन्ही हात सरळ वाढवा, त्यांना “त्रिकोणासान” स्थितीत आणा.

परिवृत्त त्रिकोनासन Parivrtta Trikonasana कसे करावे?

बर्‍याच लोकांसाठी, परिवृत्ती त्रिकोनासनाचा सर्वात कठीण भाग पोझमध्ये येणे आहे. पोझ कसे करावे यासाठी येथे काही टिपा आहेत:

• प्रथम योगा मॅटवर ताडासनात योग  मुद्रा उभे राहावे.
• दीर्घ श्वास घेऊन दोन्ही पाय दोन्ही बाजूला करा आणि दोन्ही पावलांमध्ये तीन ते साडेतीन फूटाच अंतर ठेवा.
• दोन्ही हात  आकाशाच्या दिशेने वरती उचला आणि खांद्यांच्या रेषेत वरती आणा , तळहाथ जमिनीच्या दिशेने वळवा.
• डावे पाऊल 90 अंशानी डावीकडे वळवा, उजवे पाऊल 60 अंशानी डावीकडे वळवा.
• उजवा पाय सरळ ताणलेला आणि गुडघ्याजवळ घट्ट आवळलेला असावा.
• श्वास सोडा आणि शरीर उजव्या उजव्या पायासहित विरुद्ध दिशेला डावीकडे वळवून उजवा तळहात डाव्या पायाच्या बाहेरच्या कडेजवळ जमिनीवर टेकवा.
• डावा हात उजव्या हाताच्या रेषेत वरती उंचावा आणि डाव्या हाताच्या अंगठ्यावर नजर केंद्रित करावी.
• गुडघे घट्ट आवळलेले असू द्या, उजव्या पायाची बाहेरची कड जमिनीवर घट्ट करून ठेवण्याचे लक्षात असू द्या.
• दोन्ही खांदे ताणलेले असावे.
• श्वासोछवास नेहमीप्रमाणे चालू द्या.
• या स्थितीत अर्धा मिनिट थांबा.
• श्वास घ्या. उजव्या हाताचा पंजा जमिनीवरून उचला आणि पूर्वस्थितीत या.
• हेच आसन परत उलट्या बाजूने करा.

 

परिवृत्त त्रिकोनासन  करण्याचे फायदे

परिवृत्त त्रिकोनासनाचे अनेक फायदे आहेत. चला तर जाणून घेऊया परिवृत्त त्रिकोनासनाचे Parivrtta Trikonasana फायदे पुढीलप्रमाणे

♦ परिवृत्त त्रिकोनासन एक उभे योगासन आहे. हे आसन संतुलन आणि समन्वय सुधारण्यास मदत करते.

♦ या स्थितीत पाठीचा कणा लांब आणि ताणला जातो, ज्यामुळे पाठदुखी कमी होण्यास मदत होते.

♦ याव्यतिरिक्त, ओटीपोटाचे अवयव वळणाच्या हालचालीने उत्तेजित आणि उत्साही असतात.

♦ परिवृत्त त्रिकोनासन देखील तणाव आणि तणावग्रस्त डोकेदुखीपासून मुक्त होण्यास मदत करू शकते.

♦ परिवृत्त त्रिकोनासनाच्या नियमित सरावाने घोटे , मांड्या , आणि गुडघे मजबूत होतात. यामुळे घोटे , मांड्या , खांदे , कुल्हे ,बरगड्या , hamstrings , वक्षस्थळ यांवर ताण येतो.

 

परिवृत्त त्रिकोनासनाची Parivrtta Trikonasana भिन्नता:

परिवृत्त त्रिकोनासन Parivrtta Trikonasana ची भिन्नता पुढीलप्रमाणे

परिवृत्त त्रिकोनासन Parivrtta Trikonasana किवा “Revolved Triangle pose”  नवशिक्या ते प्रगत अशा कोणत्याही स्तरावरील अभ्यासकाला अनुसरून या मूलभूत योगासनात बदल केला जाऊ शकतो.

नवशिक्यांसाठी, पोझच्या मूलभूत आवृत्तीसह प्रारंभ करण्याचा सल्ला दिला जातो. तिथून, तुमचा सराव जसजसा पुढे जाईल तसतसे तुम्ही हळूहळू अधिक प्रगत सुधारणा जोडू शकता. उदाहरणार्थ, आपण समर्थनासाठी आपल्या खालच्या हाताखाली एक ब्लॉक जोडून प्रारंभ करू शकता. जसजसे तुम्ही पोझमध्ये अधिक सोयीस्कर व्हाल तसतसे तुम्ही ब्लॉकला तुमच्या शरीराच्या जवळ हलवू शकता जोपर्यंत तुम्हाला त्याची गरज भासत नाही.

अधिक प्रगत प्रॅक्टिशनर्सना त्यांचा वरचा हात जमिनीवर आणि खालचा हात त्यांच्या मागच्या नितंबावर आणून वळण अधिक सखोल करण्याची इच्छा असू शकते. ते अधिक आव्हानात्मक भिन्नतेसाठी त्यांच्या मागच्या पायाला हवेत लाथ मारणे देखील निवडू शकतात. बसलेल्या स्थितीत आपले पाय सरळ समोर ठेवून सुरुवात करा. तुमचा उजवा गुडघा वाकवा आणि तुमचा डावा पाय जमिनीवर सपाट ठेवा, तुमची उजवी टाच शक्य तितक्या तुमच्या मांडीच्या जवळ ठेवा.

निष्कर्ष

परिवृत्त त्रिकोनासन Parivrtta Trikonasana  हा तुमचा समतोल आणि लवचिकता सुधारण्याचा उत्तम मार्ग आहे. ही पोझ सुरुवातीला आव्हानात्मक असू शकते, परंतु सरावाने तुम्ही त्यात प्रभुत्व मिळवू शकाल. आपल्या शरीराचे ऐकण्याचे लक्षात ठेवा आणि संपूर्ण पोझमध्ये खोलवर श्वास घ्या.

कोणत्याही आसनाचा सराव करण्यापूर्वी त्याच्या योग्य पद्धतीची माहिती घेणे आवश्यक आसते अन्यथा आसनाचा पुरेपूर लाभ आपल्याला मिळत नाही.

परिवृत्त त्रिकोनासनाबद्दल हिंदीमध्ये अधिक जाणून घेण्यासाठी विझिट करा Parivrtta Trikonasana