ऊर्ध्व मुख स्वानासन

ऊर्ध्व मुख स्वानासन काय आहे?

ऊर्ध्व मुख स्वानासन हे सूर्यनमस्कार मालिकेतील एक खूप महत्वाचा भाग आहे.तसेच अष्टांग योगा मधील महत्वाचे आसन आहे. यालाच इंग्लिशमध्ये “Upward facing dog pose” असेही म्हंटले जाते. तसेच त्याला वरच्या दिशेने कुत्रा पोझ असेही म्हंटले जाते.

ऊर्ध्व मुख स्वानासन याला विभागले असता →

ऊर्ध्व म्हणजे ‘वर’

मुख म्हणजे ‘चेहरा’,

श्वान म्हणजे ‘कुत्रा’ आणि

आसन म्हणजे ‘आसन’ म्हणून ओळखले जाते.

वरच्या दिशेने कुत्र्याची पोझ, ज्याला ‘उत्थिता अर्ध चंद्रासन’ असेही म्हणतात

ऊर्ध्व मुख स्वानासन हे एक योगासन आहे ज्याचे शरीर आणि मनासाठी अनेक फायदे आहेत. या आसनामुळे पाठीचा कणा, खांदे आणि छाती लांब आणि ताणण्यास मदत होते, तसेच हात आणि पाय मजबूत होतात. याव्यतिरिक्त, ऊर्ध्व मुख स्वानासन पचन सुधारण्यास आणि तणाव कमी करण्यास मदत करू शकते.

वरच्या दिशेने कुत्रा पोझ करण्याची योग्य पद्धत

वरच्या दिशेने कुत्रा पोझ हे एक योग आसन आहे जे सहसा सूर्यनमस्कार क्रमाचा भाग म्हणून वापरले जाते.चला तर जाणून घेऊया ऊर्ध्व मुख स्वानासन करण्याची योग्य पद्धत पुढीलप्रमाणे

•  पोझ करण्यासाठी, प्रथम योगा मॅटवर पोटावर खाली झोपावे.
• आपले तळवे जमिनीवर सपाट ठेवून आपले हात आणि गुडघे सुनीश्चित करा आणि आपली बोटे रुंद पसरली आहेत ना याकडे लक्ष द्या.
•  नंतर, तुमच्या हातांनी  वरच्या धडाला वरती ढकलणे जेणेकरून तुमची छाती जमिनीवरून येईल आणि तुमचे नितंब तुमच्या खांद्या आणि पायांच्या रेषेत राहतील.
• पुढे, तुमच्या तळहातावर दाब द्या आणि तुमची छाती आणि मांड्या जमिनीवरून वर करा, वरच्या खाली “V” आकारात या.
•  तुमची नजर कमाल मर्यादेकडे ठेवा तेव्हा तुमचा पाठीचा कणा लांब ठेवा आणि काही खोल श्वासासाठी पोझ धरा.
•  दीर्घ श्वास घेऊन ह्याच स्थितीत 30-60 सेकंद राहावे.आणि परत पूर्वस्थितीत यावे.

सर्वोत्तम परिणामांसाठी अनेक वेळा पोझ पुन्हा करा.

वरच्या दिशेने कुत्र्याच्या पोझचे आरोग्य फायदे

जेव्हा योगाचा विचार केला जातो तेव्हा अनेक भिन्न पोझेस आहेत जे विविध प्रकारचे आरोग्य फायदे देऊ शकतात. विशेषत: एक पोझ,ऊर्ध्व मुख स्वानासन करण्याचे फायदे पुढीलप्रमाणे

♦ ज्याला वरच्या दिशेने कुत्र्याची पोज म्हणून ओळखले जाते, ते मन आणि शरीर दोन्हीसाठी फायदेशीर ठरू शकते.

♦ तुमची पाठ बळकट करण्याचा आणि ताणण्याचा वरच्या दिशेने कुत्र्याची पोज हा एक उत्तम मार्ग आहे.

♦ या आसनामुळे पाठीचा कणा आणि खांद्यामध्ये लवचिकता सुधारण्यास मदत होते, तसेच हात आणि पाय मजबूत होतात.

♦ याव्यतिरिक्त, ते पचन सुधारण्यास आणि चिंता कमी करण्यास मदत करू शकते.

त्यांच्या दैनंदिन दिनचर्येत थोडे अधिक योग जोडू पाहणाऱ्यांसाठी, वरच्या दिशेने कुत्र्याची पोज हा एक उत्तम पर्याय आहे जो अनेक आरोग्य फायद्यांसह येतो.

वरच्या दिशेने असलेल्या कुत्र्याची पोझची भिन्नता:

वरच्या दिशेने असलेल्या कुत्र्याच्या पोझमध्ये अनेक भिन्नता आहेत, प्रत्येकाचे स्वतःचे फायदे आहेत. सर्वात सामान्य फरक म्हणजे पाय सरळ ठेवणे, परंतु काही लोक त्यांचे गुडघे वाकणे पसंत करतात. ही भिन्नता मणक्यावरील अधिक सौम्य असल्याचे म्हटले जाते आणि नितंब आणि खांद्यामध्ये लवचिकता सुधारण्यास मदत करू शकते.

आणखी एक लोकप्रिय भिन्नता म्हणजे हातांच्या खाली ब्लॉग ठेवणे  ठेवणे, जे छाती उघडण्यास आणि मुद्रा सुधारण्यास मदत करते असे म्हटले जाते. तुम्ही कोणता फरक निवडता, काळजीपूर्वक सराव करा आणि तुमच्या शरीराचे ऐका.

वरच्या दिशेने असलेल्या कुत्र्याची पोझ करताना घ्यावयाची काळजी

तुमच्या वरच्या दिशेने असलेल्या कुत्र्याच्या पोझचा जास्तीत जास्त फायदा घेण्यासाठी तुम्हाला मदत करण्यासाठी येथे काही टिपा आहेत:

1. जर तुम्हाला मनगट दुखत असेल तर तुमचे हात जमिनीवर सपाट न ठेवता मुठीवर ठेवण्याचा प्रयत्न करा.
2. मानेचा किवा मनकेचा त्रास असेल तर हे आसन करू नये.
3. तसेच कंबरेसंबंधीत काही समस्या असतील तर हे आसन करणे टाळावे.
4. सुरुवातील आसन करताना प्रशिक्षकाच्या सल्ल्यानेच करावे. थोड्या सरावानंतर हे आसन तुम्ही स्वतः ही करू शकता.

निष्कर्ष

जेव्हा योगाचा विचार केला जातो, तेव्हा बरीच भिन्न पोझेस आहेत जी तुमचे एकंदर आरोग्य सुधारण्यास मदत करू शकतात. विशेषतः एक पोझ, ज्याला वरच्या दिशेने कुत्र्याची पोज म्हणतात, पाठ आणि खांदे मजबूत करण्यासाठी उत्तम आहे. हे तुमची मुद्रा सुधारण्यास देखील मदत करू शकते.तुम्‍ही तुमच्‍या योगा रुटीनमध्‍ये ही पोझ जोडू पाहत असाल तर, तुम्‍हाला हे जाणून घेणे आवश्‍यक आहे. प्रथम, आपले पाय नितंब-रुंदी वेगळे ठेवून आपल्या पोटावर झोपून प्रारंभ करा. त्यानंतर, तुमचे तळवे तुमच्या छातीच्या शेजारी जमिनीवर ठेवा आणि वरच्या दिशेने कुत्र्याच्या स्थितीत दाबा. हे करताना तुमचा कोर गुंतलेला आणि तुमचे पाय सरळ ठेवण्याची खात्री करा.एकदा तुम्ही पोझमध्ये आल्यावर, सुरुवातीच्या स्थितीत परत येण्यापूर्वी काही खोल श्वासांसाठी धरून ठेवा. आपण इच्छित असल्यास आपण हे काही वेळा पुनरावृत्ती करू शकता.

Upward facing dog pose in hindi